Gemeente Utrecht: pelletkachel beter voor het klimaat dan elektra

Nog geen maand nadat de gemeenteraad Utrecht de noodtoestand had uitgeroepen in verband met de klimaatverandering, wijst de gemeente het bezwaar van de SSLU af tegen het gebruik van een pelletkachel voor de warmwatervoorziening van een tijdelijk hotel op het Kromhout kazerneterrein Herculeslaan.

Motivering: “een pelletkachel mogelijk schoner dan een elektrische boiler die wordt aangedreven door stroom die is opgewekt door een niet-duurzame energiecentrale. Daarmee is een elektrische bioler geen reeël alternatief”. De gemeente vindt een elektrische boiler ook geen rendabel alternatief voor de pelletkachel, omdat het elektrische systeem daarvoor zou moeten worden aangepast.

Op 13 februari 2018 werd vergunning verleend voor een tijdelijk (5 jaar) logiesgebouw. Het logiesgebouw werd voorzien van een biomassa warmwaterinstallatie (geperste houtkorrels = pellets). Voor die pelletkachel was echter geen vergunning gevraagd. Die werd dus illegaal gebruikt. Op 28 december 2018 werd als nog een vergunning aangevraagd. Die werd verleend op 2 april 2019. De SSLU maakte daar bezwaar tegen. Vanwege de luchtverontreiniging: de uitstoot van fijnstof en van CO2 (klimaat!).

De vergelijking van de CO2-uitstoot door verbranding van pellets met de CO2-uitstoot door kolengestookte elektriciteitscentrales is niet eerlijk. Elektra wordt gepropageerd als alternatief voor gas, olie en steenkool omdat die schoon kan worden opgewekt door windturbines en zonnepanelen. Genoeg daken op het Kromhout kazerne terrein om te gebruiken van zonnepanelen. Op dat idee was men niet gekomen.

Als je de CO2-uitstoot van een pelletkachel vergelijkt met die van een steenkoolgestookte centrale is het overigens nog maar de vraag of de pelletkachel duurzamer is (minder CO2). Hout brandt minder efficiënt, je hebt er dus meer van nodig. Om dezelfde energie op te wekken wordt om die reden per saldo 15% meer CO2 uitgestoten. (Trouw “Waarom biomassa een grotere klimaatkiller is dan steenkool” 22-11-2017).

De reden dat hout/biomassa niettemin geacht wordt klimaatneutraal te zijn is dat er van wordt uitgegaan dat bomen die verbrand worden vervangen worden door nieuwe bomen en dat die nieuwe bomen net zoveel CO2 opnemen als bij het verbranden van bomen vrijkomt. Om die reden wordt de CO2 uitstoot van boomverbranding bij een vergelijking met steenkoolverbranding niet meegerekend.

Klinkklare onzin natuurlijk, want het verbranden van een boom is zo gebeurd, maar het groeien van een boom totdat die net zo groot is als de verbrande boom kost tientallen jaren. Vooral de laatste jaren is er steeds meer kritiek op het gebruik van hout voor het opwekken van energie. Aan het publiek ontgaat het niet dat er ook in Nederland massaal bomen worden gekapt en dat vervanging daarvan ver achterloopt bij het kappen van de bomen.

Dat pellets al lang niet meer uit Nederland zelf komen, maar uit de VS en Canada moeten worden aangevoerd (door schepen die op vieze stookolie varen) en dat er geen garantie is dat die pellets uit duurzaam beheerde bossen komen wordt door de gemeente voor lief genomen. “Wij kunnen dat niet dwingend voorschrijven” en het zou aan de gebruiker zijn om die keuze te maken. M.a.w. daar wenst de gemeente zich geen zorgen over te maken.

Tijdens de hoorzitting n.a.v. het bezwaar op 6 augustus erkende de luchtspecialist van de gemeente dat staatssecretaris Stientje van Veldhoven besloten had de subsidie op pelletkachels stop te zetten, omdat de CO2-reductie niet opweegt tegen de negatieve milieueffecten. Eea staat in het Schone Lucht Akkoord.

Tijdens diezelfde hoorzitting bleek overigens dat noch de vergunning aanvrager (Exploitatie Maastschappij Komfort), noch de gemeente een idee had hoeveel hout er zou worden gestookt (dus hoeveel de uitstoot van fijnstof en CO2 zou zijn) en evenmin wat het zou gaan kosten als de tijdelijke logiesruimten zouden worden voorzien van een (elektrische) close-in boiler.

Het standpunt van de gemeente dat een pelletkachel duurzamer is dan het gebruik van elektra is nogal bizar. Het zou betekenen dat we beter weer in auto’s kunnen gaan rijden voorzien van een aanhangwagentje met een houtvergistingsinstallatie (zoals in de na de II WO) in plaats van de benzine auto zoveel mogelijk te vervangen door elektrisch aangedreven auto. En het betekent dat in woningen die afgekoppeld worden van gas beter een pelletkachel of houtfornuis geplaatst zou kunnen worden dan ze te voorzien van elektrische fornuizen.

Mede gelet op het feit dat de hoorzitting plaatsvond op 6 augustus en het besluit op bezwaar daags daarna werd genomen is het zeer de vraag of het besluit op bezwaar aan de verantwoordelijk GroenLinks wethouder Lot van Hooijdonk (groen, energie, milieu, mobiliteit) ter goedkeuring is voorgelegd. Gezien de brede steun in de gemeenteraad voor de motie om de klimaat noodtoestand uit te roepen moet het er voor gehouden worden dat de wethouder door de ambtelijke dienst overal buiten gehouden is.

Je vraagt je af hoe serieus de klimaatnoodtoestand door de gemeente Utrecht (althans de ambtelijke dienst van de gemeente Utrecht) genomen wordt en veel burgers zullen ook afvragen waarom ze op hoge kosten worden gejaagd ivm de energietransitie (elektra ipv gas) als ze op Kromhoutkazerne met hout mogen stoken om zich te kunnen wassen en douchen.